Een zonverbranding is een rode, pijnlijke reactie van de huid wanneer deze te veel ultraviolette (=UV) straling heeft gekregen. Zonnebrand treedt bij mensen met een licht huidtype (huidtype I en II) na een kortere blootstelling aan de zon op dan bij mensen met een donker huidtype.

De verbranding door de zon wordt behalve door roodheid ook gekenmerkt door warmte, zwelling en pijn. Hoe sterker de zonverbranding, hoe meer deze laatst genoemde verschijnselen op de voorgrond zullen treden. In de lichtste gevallen zal alleen roodheid optreden. Deze verschijnselen ontstaan meestal enkele uren nadat de huid verbrand is. Is de schade uitgebreider kunnen ook zwelling en blaren optreden. Uiteindelijk treedt schilfering van de huid op. Bij zeer ernstige zonverbrandingen kan door de massale ontsteking zelfs koorts ontstaan. Ook misselijkheid, hartkloppingen, hoofdpijn en braken komen voor.

Eerstegraads verbranding: In de meeste gevallen is er sprake van een eerstegraads verbranding. Uw huid is rood, pijnlijk en soms gezwollen. Na enige dagen verdwijnt de roodheid, de zwelling en de pijn en vervelt de huid.

Tweedegraads verbranding: Wanneer u zeer lang in de zon bent geweest, kan er sprake zijn van een tweedegraads verbranding. Uw huid is rood, gezwollen en er komen blaren opzetten. De pijn is heviger dan bij een eerstegraads verbranding. Na enige dagen drogen de blaren in en vervelt uw huid.

Ziek van de verbranding: Als u een groot deel van uw lichaam heeft verbrand, kunt u er echt ziek van worden. Koorts en koude rillingen, misselijkheid en braken, hartkloppingen en hoofdpijn kunnen het gevolg zijn. Bij deze verschijnselen kunt u het beste contact opnemen met uw huisarts.

Wat te doen bij zonnebrand?

• Ga direct uit de zon als u merkt dat u verbrandt


• Smeer uw huid in met een product voor na het zonnen De meeste merken zonnebrandmiddelen hebben een dergelijk after-sun product in het assortiment.


• Een lauwe douche of koel bad kan helpen.


• Drink voldoende water als u last heeft van zonnebrand. De hitte onttrekt immers vocht uit de huid en die tekorten moeten via het drinken van water terug aangevuld worden.


• Gebruik de eerste dag(en) een koelende gel in plaats van smeersels; smeersels dekken de huid af en houden zo de warmte in de huid vast.


• Als u veel pijn heeft, kunt u de huid koelen met vochtige doeken of een pijnstiller gebruiken


• Een lotion met bijvoorbeeld aloë vera kan verlichting bieden, of komkommer (in plakjes of de schillen).


• Blaren niet doorprikken of op een andere manier kapot maken


• Bescherm uw beschadigde huid tegen de zon met voldoende kleding


• Zo lang uw huid rood is en/of blaren vertoont, mag deze niet aan de zon blootgesteld worden. Een blouse met lange mouwen en een lange broek beschermen uitsteken, gemiddeld kun u na drie dagen weer in de zon.

Wat is een zonnesteek?

Naast zonnebrand kan een te lange blootstelling aan zonlicht ook duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn veroorzaken. Een zware zonnesteek kan gepaard gaan met bewustzijnsverlies.

Wat doen bij een zonnesteek?

• Ga zo snel mogelijk uit de zon.


• Zoek rust en koelte op. Ga in een koele ruimte zitten of gebruik een ventilator met koele lucht.


• Wikkel uzelf in natte lakens of besprenkel uzelf met water.


• Hou uw ademhaling, temperatuur en hartslag in de gaten.

Wanneer naar de huisarts?

• Zonnebrand bij baby’s, peuters en kleuters.


• Bij ernstige zonnebrand; vaak gaat dit gepaard met blaarvorming op de huid. Altijd eerst 10-15 minuten koelen onder lauw stromend water en daarna onmiddellijk naar de eerste hulp.


• Bij zonnebrand met een allergische reactie op de huid.


• Bij een zonnesteek bij kinderen of ouderen met duizeligheid, misselijkheid en/of hoofdpijn.


• Bij een ernstige zonnesteek met hoge koorts, koude rillingen, misselijkheid, braken of hartkloppingen.

Zelfzorgproducten verkrijgbaar bij uw VAL-apotheek

1e Keus:

• After Sun Vichy - geeft verlichting bij milde zonnebrand. 

2e Keus:

• Flaminal hydrogel - Flaminal Hydro bevordert het herstel van de huid doordat het de huid vochtig houdt en afdekt. Het verkoelt de huid.

Tips

• Geleidelijk opbouwen De eerste keren dat u gaat zonnen, kunt u het beste de blootstelling aan de zon geleidelijk opbouwen. Aan de hand van uw huidtype en de voorspelde zonkracht kunt u berekenen hoe lang u onbeschermd in de zon kunt liggen. Niet zonnen tussen 11.00 en 15.00 uur Tussen 11.00 en 15.00 uur staat de zon het hoogst aan de hemel en is de straling het sterkst. De afstand tot de aarde is kleiner en daardoor wordt minder kortgolvig UV-licht door de luchtlagen gefilterd. Indien u geen siësta houdt of in de schaduw een boek leest, moet u zich insmeren met een zonnebrandcrème om daarmee de schadelijke straling te absorberen.


• Zonnebrandcrème Zonnebrandmiddelen bevatten stoffen die het UV-B en UV-A licht tegenhouden. U kunt hierdoor beschadiging van de huid voorkomen. Zonnefiltermiddelen zijn in verschillende sterktes verkrijgbaar. In Nederland wordt geadviseerd factor 15 te gebruiken. Het beste kunt u zichzelf een half uur voordat u de zon in gaat insmeren. Daarna elke twee uur herhalen. U moet niet te dun smeren, anders fungeert het middel niet als filter. Als u in de tussentijd zwemt of veel transpireert, moet u vaker smeren. De factoren die op de verpakking vermeld staan hebben de betekenis dat men dan 15 of 20 keer langer in de zon kan blijven dan zonder middel. Maar let op: de factoren zijn niet gelijk, een Duitse factor 20 is geen Amerikaanse factor 20. Daarbij komt dat als men met een factor 30 zeer dun smeert, men alsnog een zonnebrand op kan lopen omdat het filter niet 'werkt'. De factor van zonnebrandcrème geldt uitsluitend als je er een dikke laag van op je huid aanbrengt… en bovendien egaal over je huid verspreidt.


• Geneesmiddelen: pas op:  Bij het gebruik van sommige medicijnen kan de huid gevoeliger worden voor zonlicht. Het medicijn komt in de huidcellen terecht en veroorzaakt daar samen met UV een huidreactie. Dat is een lichtovergevoeligheidsreactie, en die kan zich voordoen bij elk huidtype. Vraag advies bij uw apotheek als u geneesmiddelen gebruikt.


• Deet: Middelen tegen muggenbeten die de stof DEET bevatten, verminderen de werking van zonnebrandmiddelen. U kunt daardoor minder lang in de zon zonder het gevaar te lopen te verbranden. Als u zowel zonnebrandcrème als DEET wilt gebruiken, moet u eerst de zonnebrandcrème aanbrengen en een half tot een uur later de DEET. Anders kan de werking van de zonnebrandcrème verminderen.


• Kleding: Textiel kan een belangrijk deel van het UV tegenhouden. Het dragen van T-shirts of blouses op zomerdagen is dus nuttig. Wanneer men langdurig in de zon blijft is het wel verstandig om de huid ònder de kleding toch in te smeren met zonnebrandcreme. Natte stoffen hebben vaak geen beschermende werking meer! Er zijn speciale textielsoorten ontwikkeld die de huid zeer goed afschermen tegen UV-straling. Van deze stoffen wordt o.a. werkkleding en sportkleding gemaakt.


• Parasol: Parasols en bewolking laten UV-stralen door, dus ook dan kan bescherming nodig zijn


• Kinderen: Kinderen jonger dan zes maanden hebben een dun huidje en geen pigment. Ze zijn daardoor vrij snel erg gevoelig voor de zon en verbranden direct. Deze kleintjes mogen alleen in de zon als zij goed zijn ingesmeerd met een baby-zonnebrandmiddel met een hoge factor. Alle delen van de huid moeten worden beschermd tegen de zon. Luchtige katoenen kleding, een zonnehoedje en een parasol zijn onontbeerlijk. Ook in de schaduw kunnen kinderen verbranden! Als u de baby te slapen legt in de kinderwagen, moet u op een aantal dingen letten. Ten eerste mag de kinderwagen niet in de zon staan. Ten tweede moet de kap van de kinderwagen naar beneden geklapt zijn. Als u deze maatregelen niet neemt, kan uw kindje oververhit en uitgedroogd raken en is doktersbehandeling noodzakelijk. U kunt dit herkennen doordat uw kindje huilt, niet lekker is, spuugt of suf is. Kinderen tussen de zes maanden en de drie jaar zijn iets minder gevoelig voor de zon dan baby’s. Zij kunnen gerust een tijdje (ongeveer een half uur) in de zon spelen. Het is wel belangrijk dat u ze daarbij goed beschermt door dezelfde maatregelen te treffen als die zijn beschreven bij de kinderen jonger dan zes maanden. Zonnebrand op de kinderleeftijd is schadelijk. Op termijn zijn deze kinderen gevoeliger voor het ontwikkelen van huidkanker.


• Ogen: Bescherm ook uw ogen. Draag een donkere zonnebril die UVB filtert als u in de zon bent.


• Zelfbruinende crèmes: Nog altijd de veiligste manier om een bruin kleurtje te krijgen, is zelfbruinende crème. Deze crème biedt geen bescherming tegen de zon, daarvoor moet je nog steeds zonnebrandcrème smeren.